Wobec wielkich przekształceń, dokonywanych w instynkcie przez wędrówkę czynności ku przodowi, instynkt człowieka różni się znacznie od typu dziedzicznych nastawień zwierząt, zwłaszcza niższych; ale jako wytwór rozwoju gatunkowego i tej wędrówki może być tylko na ich tle należycie rozumiany. Otóż na tle tego rozwoju gatunków wyraźnie się zarysowują dwa fakty, cechujące w sposób swoisty instynkt […]
Spośród tych wszystkich zmian różnorodnych nastawień instynktu, jakie dają się dzisiaj stwierdzić na długiej drodze gatunkowego rozwoju, najgłębiej sięgającą zmianą jest ta, którą spostrzegamy w tak zwanej biologiczni i wędrówce czynności nerwowych, ponieważ przekształca radykalnie samą wewnętrzną trójczłonową budowę nastawień mnemiczno-instynktowych. I tu widzimy rzecz bardzo znamienną: w wędrówce czynności ku przodowi ulegają przekształceniu znowuż […]
Instynkt często bywa określany jako dziedziczony automatyzm odruchów łańcuchowych. Określenie to jednak nie charakteryzuje w sposób dostateczny reakcji instynktowej. Połknięty przedmiot bez względu na jego jakość (kęs jadła, u psychicznie chorych niekiedy agrafki, trzon łyżki itp.) dostaje się do żołądka także przez odruchy łańcuchowe ścian przełyku, które jednak bynajmniej nie są natury instynktowej, gdyż fizjologicznie […]
Dziedziczność odgrywa wielką rolę w rozwoju aktywności psychicznej normalnej, a bodaj jeszcze większą – a przynajmniej względnie łatwiej uchwytną — w schorzeniach psychicznych. Mówi się wtedy o »dziedziczeniu cech psychicznych» lub »dziedziczeniu psychoz». W rzeczywistości wyrażenia te są bardzo nieścisłe i dla uniknięcia nieporozumień wymagają z góry pewnego wyjaśnienia. Ponieważ wszelkie czynności psychiczne z punktu […]
Wielu fizjologów, lekarzy i przyrodników nie uważa psychologii za naukę. Pawłow pisał: »ze ściśle naukowego punktu widzenia stanowisko psychologii, jako nauki o naszych stanach podmiotowych, wydaje mi się beznadziejne, chociaż te stany są dla nas pierwszorzędną rzeczywistością, kierują naszym życiem codziennym, warunkują postęp współżycia ludzkiego»; ale naukowe badanie działalności nerwowej półkul mózgowych jest »zagadnieniem myślenia […]
Pomimo słusznych założeń teorii Jacksona co do czynności korowo-psychicznych sam fakt istnienia psychozy maniakalno-melancholicznej jest dowodem nie mniejszej odporności, bo szkodliwości zewnętrzne mają tu małe znaczenie, ale dowodem jakiejś dziedziczonej niedokładności w czynności talamicznego ośrodka afektywności protopatycznej produkującego według Heada ton uczuciowy przyjemny lub przykry dla poszczególnych wrażeń ustrojowych i zmysłowych, a ponadto produkującego ogólne […]
W podręcznikach psychiatrii psychoza maniakalno-depresyjna jest zwykle omawiana obok schizofrenii. Całkiem inną sprawą jest leczenie depresji, a leczenie psychizy maniakalno-depresyjnej. Liczne związki kliniczne pomiędzy psychozą maniakalno-depresyjną, a schizofrenią w zupełności usprawiedliwiają sąsiedztwo tych chorób w podręcznikach psychiatrii. Przecież Bleuler twierdził, że nie należy pytać, czy dana sprawa jest schizofrenią czy też psychozą maniakalno-depresyjną, ale należy rozważać, ile w niej jest schizofrenii, a ile psychozy maniakalno-depresyjnej.
Musimy więc dojść do wniosku, że regresja w stanach otępienia jest nie płytsza i nie głębsza, ale jakościowo inna aniżeli w schizofrenii. Gdyby dyssolucja otępieniowa była dalszym pogłębieniem dyssolucji schizofrenicznej, to oprócz schizofrenicznych ubytków w uczuciowości wyższej, musiałaby z natury rzeczy wykazywać także ubytki myślenia prelogicznego, którego wyzwalanie jest w stanach dementywnych raczej ułatwione. Ale […]
Hughlings Jackson sądził, że procesy dyssolucyjne obejmują wszelkie spotykane w klinice psychiatrycznej obrazy psychonerwicowe i psychotyczne, a także wszelkie obrazy neurologiczne. Ey i Rouart, którzy pierwsi zastosowali naukę Jacksona do wszystkich zespołów spotykanych w klinice psychiatrycznej, idą za poglądem Jacksona i do procesów dyssolucyjnych zaliczają w ogóle wszystkie „struktury psychopatologiczne”, począwszy od psychonerwic, a kończąc […]
Okazuje się, że 1) kierownicza w rozwoju psychicznym rola popędu syntonicznego lub jego niedomogi przejawia się także i w patologii urojeń, poprzez górowanie urojeń prześladowczych nad urojeniami o innej treści, dotyczącej nawet własnego ciała i 2) pogłębianie się dyssolucji paranoidalnej może niekiedy, ale bynamniej nie musi iść równolegle do dyssolucji typu inkoherentnego. Nie potrafimy jeszcze […]